Spina Bifida Nedir?

Doğuştan gelen bir omurga ve sinir sistemi hastalığıdır. Omurganın gelişimi sırasında, omurilik çevresindeki kemik yapılarının tam olarak ka...

Doğuştan gelen bir omurga ve sinir sistemi hastalığıdır. Omurganın gelişimi sırasında, omurilik çevresindeki kemik yapılarının tam olarak kapanmaması sonucunda oluşur. Spina bifida, sinir sistemi üzerinde kalıcı hasarlara ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.

Ayrık Omurga Belirtileri

Ayrık omurga, omurganın tam kapanmadığı durumdur. Bu durumun belirtileri, hastalığın şiddetine ve türüne göre değişiklik gösterir. Üç farklı türü vardır. Her tür farklı semptomlarla görülür.

Occulta, en hafif formdur. Genellikle belirgin bir belirti vermez. Genellikle sırtta küçük bir gamze, tüylenme veya cilt renginde değişiklikler görülebilir. Çoğu insan bu durumu fark etmeden hayatını sürdürebilir.

Meningosel, Orta derecelidir. Omurilik zarları dışarı çıkar, ancak omurilik etkilenmez. Sırt bölgesinde çıkıntı, sıvı dolu kese bulunur. Sinir sisteminde genellikle kalıcı hasar oluşmaz. Bu nedenle semptomlar daha hafif olabilir.

Miyelomeningosel, en ağır formudur. Omurilik ve sinir kökleri dışarı çıkar, bu da ciddi nörolojik hasara yol açar. Belirtiler arasında sırt bölgesinde açık yara, hareket kısıtlılığı, yürüme güçlüğü, mesane ve bağırsak kontrolünde zorluklar sayılabilir. Ayrıca hidrosefali (beyinde su toplanması) de yaygın bir komplikasyon olarak görülebilir.

Ayrık omurga ile doğanlar, nörolojik bozukluklar ve fiziksel engellerle karşılaşabilir. Erken teşhis ve uygun tedavi ile bu belirtiler hafifletilebilir. Ayrıca bireyin yaşam kalitesi artırılabilir.

Spina Bifida Tedavi Yöntemleri

Spina bifida, doğuştan gelen bir omurga rahatsızlığı olup tedavi yöntemleri hastalığın şiddetine ve türüne bağlı olarak değişir. Temel tedavi yöntemleri cerrahi müdahale, fizyoterapi ve multidisipliner öne çıkar.

En sık kullanılan yöntem cerrahidir. Özellikle miyelomeningosel gibi şiddetli vakalarda omurilik ve sinir yapıları dışarı çıkabilir. Bu durumda doğumdan kısa bir süre sonra cerrahi operasyonla bu açıklık kapatılır ve sinir dokusu korunmaya çalışılır.

Cerrahi müdahale, hastalığı tamamen ortadan kaldırmaz. Ancak ilerleyici hasarı önlemeye yardımcı olur. Hafif formlar, örneğin occulta, genellikle cerrahi müdahale gerektirmez.

Sinir sistemi hasarlarına bağlı olarak yürüme ve hareket zorlukları görülebilir. Fizyoterapi, hareket kabiliyetini geliştirmede rolü önemlidir. Hastaların günlük yaşamlarında bağımsızlık kazanmalarına yardımcı olur.

Sık görülen bir sorun mesane ve bağırsak kontrolüdür. Bu durumu yönetmek için çeşitli medikal cihazlar, ilaçlar veya cerrahi prosedürler kullanılabilir.

Miyelomeningosel ile doğan çocuklarda sıklıkla hidrosefali görülür. Bu durum, şant adı verilen bir tüp yardımıyla beyin sıvısının boşaltılmasıyla tedavi edilir.

Erken teşhis sayesinde yaşam kalitesi önemli ölçüde artırılır. Uygulanan tedavi yöntemleri sayesinde hastalar günlük yaşam aktivitelerinde daha bağımsız olurlar.

Spina Bifida Tanı Süreci

Spina bifida, genellikle doğum öncesi süreçte tanı konulur. Tanı, hamilelik sırasında yapılan rutin taramalarla erken dönemde konulabilir. Bu sayede tedavi sürecine hızlıca başlanır. Tanıda üç temel yöntem kullanılır: ultrasonografi, kan testleri ve amniyosentez.

Tanıda en yaygın kullanılan yöntemlerden biridir. Hamileliğin 18 ila 22. haftaları arasında detaylı ultrason incelemesi yapılır. Bu inceleme, omurga ve omurilikteki gelişimsel anomalileri tespit edebilir. Ultrason, hem bebeğin omurga yapısını hem de miyelomeningosel gibi ciddi omurilik açıklıklarını görsel olarak gösterir.

Gebelik sırasında yapılan bu kan testi, tanıda önemli bir rol oynar. Anne adayından alınan kan örneğinde AFP düzeyi ölçülür. Yüksek AFP seviyeleri, bebeğin omurilik veya beyin yapısında bir sorun olduğunu gösterebilir. Ancak bu test tek başına kesin tanı koymak için yeterli değildir, diğer tanı yöntemleriyle desteklenir.

Eğer AFP testi yüksek çıkarsa, doktorlar amniyosentez önerebilir. Anne karnından amniyotik sıvı örneği alınır. Böylece bebeğin genetik durumu ve sinir sistemi gelişimi değerlendirilir. Sinir sistemi hastalıkları, amniyosentez yardımıyla kesin olarak teşhis edilebilir.

Erken tanı sayesinde spina bifida vakaları doğumdan önce fark edilir. Böylece tedavi sürecinin planlanması sağlanır. Bu da doğum sonrası komplikasyonların önlenmesine yardımcı olabilir.

✎ Mutfağınızın olmazsa olmazı her ürün Karaca’da! Sosyal Sorumluluk Projesi